‘Dat gevoel van intens geluk…’ Deze slogan sierde voor een langere periode vele bushokjes in ons dorp. Nou ja…sierde? Het was een reclame voor een pretpark. Een goede slogan, want hij bleef in mijn hoofd hangen. Maar wel op een andere manier dan de bedenkers voor ogen hadden, vermoed ik. Dit ‘geluk’ lijkt maakbaar! En beperkt, want dat gevoel van geluk is blijkbaar alleen maar weggelegd voor hen die naar een pretpark gaan.

Spiegel de tijd

Gelukszoekers in 2024, herkenbaar aan hun motto ‘als je maar gelukkig bent!’ Een manier van denken die deze tijd kenmerkt. Doe waar je je goed bij voelt, wat je leuk vind en waar jij behoefte aan hebt. Dan heb je écht geleefd. Als ik dit even tot me laat doordringen, voel ik bij voorbaat al druk. Is dit geen onmogelijke eis? Want volgens deze gedachte is je leven dus een mislukking als teleurstellingen en verdriet om de hoek komen kijken en je even niet gelukkig kunt zijn. Deze manier van denken is één grote leugen!

En helaas zie ik die leugenachtige tijdgeest terug in mezelf en in mijn kinderen. Eenvoud is hier soms moeilijk te waarderen, want alles moet en kan vaak mooier en leuker. Maar waarom willen we dat eigenlijk? Het is een illusie dat je er gelukkiger van wordt. ‘ Het hebben van de zaak, is het einde van het vermaak.’ Een tegeltjeswijsheid die ik mijn moeder in gedachten nog hoor zeggen. Als mijn kinderen na lang zeuren eindelijk hun zin krijgen, heb ík nog niet ontdekt dat ze dan intens geluk ervaren. Eerder ontevredenheid, jaloezie en hebzucht naar meer.

Spiegel jezelf

Ik worstel om mijn kinderen hierin goed op te voeden. Want al probeer ik ervoor te waken, die tijdgeest beïnvloed mij ook. Via mijn kinderen kijk ik soms opeens in een confronterende spiegel: Mama, waar leef jij eigenlijk voor? Ik stel de vraag aan mezelf, maar ook aan jou.

• Misschien wel voor zoveel mogelijk financiële zekerheid. Je moet immers verantwoordelijk leven en je kinderen een goede toekomst kunnen bieden, toch?
• En wat dacht je van duurzaamheid: hoe meer dingen ik tweedehands koop, hoe beter ik me voel. Maar… had je het echt nodig?
• Ik moet ook denken aan mijn gunningsfactor richting de kinderen. Als hun vriendjes en vriendinnetjes iets hebben, dan kan mijn kind niet achterblijven en ren ik de volgende dag naar de winkel.

We kunnen ons leven áltijd oppoetsen. Omdat ik daar ook aan meedoe, knaagt het des te meer aan me. Want ik weet en merk dat al die dingen geen vervulling geven. Veel van de dingen waarvan we denken dat ze ons gelukkig maken, geven misschien kort bevrediging, maar we zijn er ook weer snel van ontdaan. Moet écht geluk niet dieper wortelen in ons bestaan om blijvend te zijn?

Spiegel het Woord

Ik kwam een uitspraak tegen van de bekende psychiater Dirk de Wachter. ‘Streven naar het geluk als levensdoel is een vergissing. Streven naar zin en betekenis van het leven is daarentegen wel waar het leven om draait.’ Typerend dat iemand die niet leeft vanuit Bijbelse overtuigingen deze uitspraak doet. Maar leg de Bijbel ernaast en je komt tot dezelfde conclusie. Wat is het voornaamste doel van het leven van de mens? Optimaal gelukkig zijn? De Westminster Catechismus verwoord het als: de verheerlijking van God en eeuwige vreugde in Hem hebben. Dat is volgens de Bijbel een betekenisvol leven. Maar omdat we als mensen na Genesis 3 niet meer voor dit doel leven, ontstaat er een leegte, een gevoel van zinloosheid die we zelf proberen op te vullen. Met geluk. Met de focus op mezelf: ik in het middelpunt.

Maar onze verwachtingen van wat dit geluk zal brengen staan haaks op wat het Woord zegt. In de Bijbel leren we keer op keer dat die leegte maar op één manier gevuld kan worden. Met Jezus Christus Zelf. Niet ik, maar Hij in het middelpunt. In Hem is echt geluk te vinden. Wat dat concreet betekent?

Als schaap

Dat brengt me bij psalm 23. Stel het je met mij ‘gewoon’ eens even voor om een schaap te zijn zoals hier is omschreven.

Daar graas je dan. In een prachtig glooiend landschap van groene grazige weiden. Tussen de velden door kabbelen frisse beekjes waar je heerlijk je dorst kunt lessen. Verkwikkend als een frisse douche op een warme zomerdag. De hele omgeving ademt vredige rust. De ogen van de Herder kijken liefdevol en waakzaam rond. Je bent niet bang, want de Herder straalt kracht en vertrouwen uit. Opeens hoor je je naam, de Herder roept! Hij staat met zijn stok klaar om op pad te gaan. En daar ga je. Uitgerust, verzadigd en verkwikt. Waar je heengaat? Je hebt geen idee, maar dat geeft niet. Zolang je bij de Herder bent, komt het goed.

Langzaam wordt het donkerder. De weg wordt smaller en alle schapen lopen achter elkaar. Je bent in een diepe, donkere kloof waar het zonlicht de bodem niet bereiken kan. Lichte paniek komt op. Je ziet geen hand voor ogen. Waar is de Herder? Je kunt hem nergens zien. Maar als je goed luistert: tik…tik…tik…gelukkig. Hij is er nog. Hij gaat voorop. En omdat Hij je eerder ook bracht op die heerlijke plekken van rust, daarom weet je: we komen hier doorheen, want we zijn niet alleen. De Herder weet wat Hij doet, en waarom we hier zijn. Ik volg Hem, want bij de Herder ontbreekt het je als schaap aan niets!

Ik weet niet hoe dit voor jou is, maar als ik me dit echt inbeeld, dan kan ik maar een ding denken: Wat moet het heerlijk zijn om zo’n schaap te zijn! Dit schaap hoeft zich niet druk te maken om de weerbarstige en gevaarlijke werkelijkheid van het schaap-zijn. Hij hoeft zich niet steeds te focussen op zijn eigen gebreken. De Herder wil maar één ding en dat is dat het focust op Hem. Op Zijn volheid. De Herder zorgt voor de rest. Hij geeft zijn schapen rust en vertrouwen door te tonen wie Hij als herder is. En door Zijn goede zorg zal het mij – hoe de omstandigheden ook zijn – aan niets ontbreken. Dát is geluk. Een geluk waarmee je de realiteit van gebrokenheid in het hier en nu onder ogen kunt zien vanuit het perspectief van de hoopvolle toekomst waar Hij naartoe leidt.

Spiegel je opvoeding

De oproep van de tijdgeest van 2024:
‘Volg je hart en wees jezelf – zorg dat je niets tekort komt: ‘Als je maar gelukkig bent’!

De oproep in de geest van psalm 23:
Volg de HEERE als jouw Herder en het ontbreekt je aan niets!

Aan welke oproep geef jij gehoor? Je opvoeding spiegelen kan ik niet voor je doen, maar beantwoord voor jezelf de volgende vragen (op papier):

• Noem 3 concrete voorbeelden uit je gezin waarin je de invloed van de tijdgeest ziet.
• Hoe kan je deze situaties benaderen of tegenspreken vanuit de Bijbel?
• Welke ‘geest’ heerst er in jouw hart en huis?
• Waaraan merk je dat?
• Op welke manier zie je dat terug in je opvoeding?
• Welke belangrijke les neem je mee uit psalm 23?
• Hoe zou je dat uitleggen aan je kinderen?
• Neem er deze week bewust de tijd om er met hen over door te spreken!