Eden van zeven staat sniffend naast me. De oudste kip wordt voortdurend aangevallen door de andere kippen, ze vindt het zo gemeen! Terwijl ik haar probeer te troosten en iets wil uitleggen over de pikorde, klinkt het ongevraagd uit een hoek  achter ons; “Boeie, ’t is maar een kip hoor.”
“Bedankt voor je warme bijdrage, broer”, reageer ik.
Dat doet me er aan herinneren dat ik nog een vervolg zou schrijven over het puberen.
Eens nadenken over hoe je bijvoorbeeld omgaat met iemand die vanaf de zijlijn met iets teveel regelmaat negatief commentaar geeft, als een soort verslag op de radio. Ik heb de neiging om overal op te reageren en dat is niet altijd de beste manier.

Theorie
Allereerst is het handig om een kijkje te nemen in het brein; wat gebeurt er allemaal? Dat geeft net wat meer begrip voor het gedrag. In het eerste deel schreef ik iets over de ontwikkeling van het brein.

We gaan wat dieper in op het volgende citaat; “De adviezen zijn dan ook om juist betrokken te blijven, die structuur en grenzen te bieden in een kader van liefde, het goede voorbeeld te geven, los te laten om de zelfstandigheid te stimuleren en inzicht te geven in de regels en beslissingen.”
Dat klinkt heel logisch, maar ook theoretisch. Wat betekent dit in de praktijk?

Praktijk
1. Betrokken blijven: het ‘blijven’ suggereert dat er in de jonge jaren betrokkenheid was. Belangstelling tonen voor de interesses, verhalen en emoties van je kind bijvoorbeeld. Soms sta je aardappels te schillen en luister je met een half oor. Maar zorg dat er ook momenten zijn waarop je écht een gesprek hebt, met volledige aandacht. Ga een keer samen op pad, bijvoorbeeld. Lees wat je kind leest, kijk mee bij een activiteit, ontmoet de vrienden van je kind…
Deze betrokkenheid is warm en positief, het houdt de deur naar het hart open. Kans dat je dan naar binnen mag kijken.

2. Structuur en grenzen bieden in een kader van liefde: eerst dat kader, de liefde. Voor je het weet ben je alleen maar aan het corrigeren en vitten. Wanneer je betrokken bent op het leven van je kind, voedt dat de liefde. En vergeet niet de liefde van 1 Korinthe 13. Wanneer we mogen handelen uit de liefde die we zelf door genade ervaren, geeft dat mildheid en oprechtheid in bieden van grenzen en structuur. Juist duidelijkheid over deze grenzen in heilzaam, zo lezen we op verschillende plaatsen in Spreuken.

3. Het goede voorbeeld te geven: vanzelfsprekend, maar toch. Doe zelf ook wat je ook verlangt van de kinderen; wees vriendelijk en positief, zit niet teveel achter het scherm, ga respectvol om met je man…noem maar op. We lezen in Deuteronomium 6:5-7; “Zo zult gij den HEERE uw God liefhebben, met uw ganse hart en met uw ganse ziel en met al uw vermogen.En deze woorden die ik u heden gebied, zullen in uw hart zijn. En gij zult ze uw kinderen inscherpen en daarvan spreken, als gij in uw huis zit en als gij op den weg gaat, en als gij nederligt en als gij opstaat”. Waar is ons hart vol van? Dat stralen we voortdurend uit. En dat kunnen we misschien om te beginnen naast onze puber gaan zitten en eerlijk zijn over onze zonden, strijd en ons verlangen.

4. Loslaten om de zelfstandigheid te stimuleren: er zijn al meerdere blogartikelen geschreven over het loslaten. Bij het ouder worden hoort het loslaten. Zelf tegen grenzen aanlopen, zelf oplossen, zelf verantwoordelijkheid dragen, dat hoort er bij. Van jongs af aan mogen we onze kinderen loslaten… in de handen van God, Die Zelf Zijn Naam heeft verbonden aan het kind. Dat ontslaat ons niet van de plicht ons kind nog steeds te onderwijzen en te adviseren.

5. Inzicht geven in de regels en beslissingen: wanneer we loslaten, gaat ons kind hopelijk met een goed gevulde rugzak op stap. Waar liggen de grenzen en waarom doen we dingen op een bepaalde manier? Wanneer we van onze kinderen verlangen dat ze zelf verstandige keuzes maken en daarin Gods Woord volgen, dan moeten we met hen dit Woord bestuderen en samen ontdekken wat de Heere van ons vraagt.

Voeding
Ten slot iets over de voeding. We juichen fastfood niet toe in het kader van de gezondheid. Zoals het met ons lichaam gaat, zo gaat het ook met de geest. Waar vullen we ons en onze kinderen mee? Ik las laatst dat datgene waar we ons brein als eerste mee voeden op een dag, we de hele dag naar blijven hunkeren.
En dat geldt ook voor de aandacht die we geven. Is die overwegend positief of negatief? ‘Choose your battles’. Dat is niet altijd makkelijk, maar misschien moeten we af en toe even op onze tong bijten. En een schietgebedje doen.

Ds. A. Schreuder schreef een mooi boekje over gewetensvorming, waarin hij onderscheid maakt tussen wat halszaken zijn wanneer we onze kinderen vormen.