Volgens mij ben ik een pubermoeder. Het voelt eigenlijk wel als een upgrade. Ik ben gestegen op de opvoed-ervarings-ladder. Praat met mij over bevallingen, luiers en slapeloze nachten. Ik weet er álles van. Eerste schooldag, spellend lezen en doorstroomtoets. Ik ben er doorhéén gegaan. Alhoewel, op een Nederlands-met-Ecuadoraans-gemengde manier. Dus ook weer niet helemaal doorsnee. Maar goed, officieel is de basisschool voor twee kinderen afgerond. En ook al zou dat formeel nog niet zo zijn, dan wijzen alle symptomen erop dat er een nieuwe fase in huize Dekker is aangebroken.

Leuke fase

Nu moet ik opletten. Mijn schoonzus wees me er namelijk op dat ik “op zo’n manier over pubers moet praten, dat ze wel het gevoel hebben in een leuke fase terecht te zijn gekomen”. Geef nu toe, dat is af en toe wel écht balanceren. Sowieso heel goed nadenken over hoe je iets zegt. Ik neig er toe om hen het tegenovergestelde te vragen om zo het beoogde te bereiken. Een voorbeeld? “Wil je vanavond naar dat feest die slobberpyjama aandoen?” Reactie: “Mam, dat kán echt niet. Zo ga je niet naar een feest. Ik heb nog die leuke jurk die oma meebracht. Ik denk dat ik die aan doe.” Goed, iets overtrokken, maar mijn doel is bereikt.

Een ander kenmerkend iets zijn de sterke stemmingswisselingen. Zoiets als ‘Himmelhoch jauchzend, Zum Tode betrübt’ (Johann Wolfgang von Goethe). Maar desalniettemin zeker serieus te nemen. Toch zit hier wel een beetje mijn worsteling.

Ik wéét dat in de puberjaren de hormonen alles uit balans brengen. Dat het kind ruimte nodig heeft om te ontdekken wie hij of zij is. Dat een veilige thuissituaties onmisbaar is om te kunnen experimenteren. Ik wil daar aan de ene kant echt ruimte voor geven. Maar als ik me probeer voor te stellen dat mijn buurvrouw op dezelfde toon iets tegen mij zegt als dat puberkind af en toe doet, dan denk ik écht dat ik uit het gesprek zou stappen. Want die leuke, grappige peuter van toen, kan nu regelmatig een vlijmscherpe tong hebben. Of die zachtaardige, lieve kleuter van tien jaar geleden slaat met enige regelmaat een deur achter zich dicht.

Wat accepteer je (niet)?

Daarbij komt dat ik me afvraag hoe correct het is om grote monden te accepteren. Als kindlief weet dat het thuis door de vingers gezien wordt, leert hij/zij dan om het op school niet tegen de leraar te doen? En zou het vijfde gebod een uitzondering maken voor pubers? Eert uw vader en uw moeder, behalve in de pubertijd. Want dan zijn er zoveel onzekerheden in je leven. Zoiets?

Pubers mogen experimenteren. Maar aan ons als ouders de opdracht om dit te begeleiden. Een bekend pedagoog stelt dat regels niet gehouden moeten worden uit angst voor de consequenties. Hij pleit ervoor om de gedachte achter de regel uit te leggen. “Ik vind het niet fijn dat je zo een grote mond tegen mij hebt. De Heere heeft jou aan mij gegeven. Ik mag je opvoeden voor Hem. En in het vijfde gebod zegt Hij dat jij respectvol moet praten tegen degenen die over je gesteld zijn.”

Een bezinning op dit thema heeft bij ons de volgende praktische uitwerking gebracht:

• Heb je een grote mond, dan ga je naar je kamer.
• Je schrijft in tien regels op waarom je denkt dat deze grote mond niet goed was.
• Na een half uur kun je terug komen.
• En bied je je excuses aan.

Het is een illusie om te denken dat daarmee alle communicatie soepel verloopt. Maar wel hopen en bidden we dat het regelmatig herhalen van de gedachte achter de regel, een blijvende Bijbelse overtuiging bij onze kinderen zal uitwerken.