Pas geleden las ik een post van een vrouw die schreef dat ze haar man graag onderdanig wil zijn en hem wil eren en volgen in haar huwelijk. ‘Wat mooi’, dacht ik, en ik was het helemaal met haar eens. Maar toen ik de reacties las, schrok ik.
Zoveel haat. Zoveel afwijzing.
Niet alleen van seculiere stemmen, maar ook van christelijke vrouwen. “Vrouw… het is 2025!” “Moet er niet aan denken om alleen maar in dienst te staan van mijn vent!” En: “Daar krijg ik de kriebels van. Ik ben meer voor een gelijkwaardige relatie.”
Innerlijke houding
Ik voelde me geschokt. En tegelijkertijd besefte ik ook dat veel van deze vrouwen een compleet verkeerd beeld hebben van wat onderdanigheid is. Zij denken aan onderdrukking, ongelijkheid, onrechtvaardigheid. Maar de Bijbel laat zien dat onderdanigheid niets met minderwaardigheid te maken heeft. Het betekent niet dat je als vrouw minder bent dan je man omdat je onderdanig bent. Het is een innerlijke houding van respect en vertrouwen — een houding die Jezus zelf toonde toen Hij zich onderwierp aan de wil van de Vader (Filippenzen 2:5-8, Hebreeën 5:8). En wij weten dat de Vader en de Zoon gelijk zijn. Onderdanigheid is echt niet hetzelfde als ongelijkwaardigheid.
Ik denk dat de meeste lezers hier het wel eens zijn met wat de Bijbel ons vertelt over onderdanig zijn. En toch worden ook wij beïnvloed door de tijdgeest en hebben wij soms best moeite met onderdanig zijn. Ik wel in ieder geval.
Liefde
Weet je wat opmerkelijk is? We vinden het heel normaal dat de Bijbel zegt dat mannen hun vrouw moeten liefhebben, daar twijfelt niemand aan — en terecht, want dat is een hoge roeping. En als iemand daar een post over zou schrijven, zouden er vast niet zoveel hatelijke reacties op komen. Maar zodra het gaat over dat vrouwen hun man onderdanig moeten zijn, ontstaat er weerstand. Alsof liefde nobel is, maar onderdanigheid een straf.
Toch staan die woorden naast elkaar in het gedeelte van Efeze 5:
Gij vrouwen, weest aan uw eigen mannen onderdanig, gelijk aan den Heere (…) Gij mannen, hebt uw eigen vrouwen lief, gelijk ook Christus de Gemeente liefgehad heeft (Efeze 5:22,25).
Liefhebben en onderdanig zijn horen bij elkaar. Het is een heilige wisselwerking, waarin man en vrouw samen beeld van Christus en de gemeente mogen zijn.
In een cultuur waarin we als vrouwen aangemoedigd worden om zelfstandig te zijn, voor onszelf op te komen en ons hart te volgen, is het bijna revolutionair om te kiezen voor onderdanigheid. Maar het is precies díe houding die relaties verdiept en vrede brengt in huis.
Kracht
En onderdanigheid is geen zwakte. Juist niet. Het vraagt meer kracht, meer wijsheid en geduld om onderdanig te zijn, dan om voor jezelf op te komen en wel eens even de waarheid te zeggen.
En weet je, de Heere eist dit niet van ons om ons te plagen, maar Hij heeft het goede met ons voor. Hij wil vrede en harmonie in onze gezinnen, en juist onderdanigheid geeft rust. Het versterkt je huwelijk, juist omdat het gebaseerd is op vertrouwen en respect. En het maakt ruimte voor je man om in zijn rol als leider te groeien.
We kunnen het hier helemaal mee eens zijn, maar dan die weerbarstige praktijk. Als je toch weer uit je slof schiet als je man zijn spullen laat rondslingeren. Als je toch weer met flinke stemverheffing praat als hij iets niet doet zoals jij in gedachten had. Als je zo op hem aan het mopperen bent, omdat je het idee hebt dat je het allemaal alleen moet doen.
Onderdanigheid is niet zo eenvoudig. Het vraagt heel wat zelfbeheersing. Vooral van je tong. Indien iemand in woorden niet struikelt, die is een volmaakt man, machtig om ook het gehele lichaam in den toom te houden (Jakobus 3: 2b.). En het gaat verder in vers 6a: De tong is ook een vuur, een wereld der ongerechtigheid. En ik weet niet of jullie dat ook zo ervaren, maar ik vind het soms echt een worsteling, dat je zo graag met wijsheid wil spreken, met liefde en zachtmoedigheid, maar dat je jezelf (en je gezin) daar telkens weer in teleur stelt.
Een scherpe tong lucht misschien even op. Boosheid geeft misschien het gevoel van controle. Maar wat blijft er achter? Spijt, verwijdering, teleurstelling.
Onderdanigheid brengt iets heel anders: rust in je hart. Zegen in je huis. Een diepe verbinding met de man van wie je houdt.
Blussen
Maar wat als je daar telkens in struikelt? Dan is het tijd voor een brandblusoefening! Je leert pas rustig blijven tijdens brand als je dat al geoefend hebt in een kalme situatie. En zo is het ook met onderdanig zijn. Het is moeilijk om je tong in toom te houden, als je emoties je al overspoelen. En daarom is het goed om er bewust over na te denken, de hele dag door. Hoe kun je nu echt onderdanig zijn? En wat ga je doen en zeggen, als je voelt dat je boos wordt, of scherpe woorden wil gebruiken? Of als je je man het liefst wil negeren en uit boosheid even helemaal niets meer wil zeggen?
Praktische ‘brandblussers’:
- Bid voordat je reageert – Adem een paar keer bewust diep in en uit en vraag: ‘Heere, help mij reageren zoals U dat wilt. Mogen mijn woorden opbouwen, en niet afbreken.’
- Luister zonder te onderbreken – Laat hem uitspreken, zelfs als je het niet met hem eens bent. Toon respect met je houding. Leg je telefoon een eind weg als je met elkaar praat.
- Gebruik een zachte lichaamstaal en stem – Je houding en je stem zeggen vaak meer dan je woorden zelf. Dat staat ook zo duidelijk in Spreuken 15:1: Een zacht antwoord keert de grimmigheid af; maar een smartend woord doet den toorn oprijzen.
- Laat een irritatie los zonder het te benoemen – Kies er af en toe bewust voor om iets niet te zeggen. Moeilijk? Zeker, maar niet alles wat we denken of voelen is nodig om te zeggen. Soms helpt het om letterlijk even op je tong te bijten. Soms brengt vrede meer vreugde dan je gelijk krijgen.
- Bied je hulp aan in plaats van je mening – Bijvoorbeeld: ‘Kan ik iets doen om je te helpen bij jouw plan?’ in plaats van kritiek geven of zijn plan in twijfel te trekken.
- Toon dankbaarheid en blijmoedigheid – Een onderdanig hart is een dankbaar hart. Benoem waar je blij om bent in je relatie. Een vrouw die haar rol omarmt met vreugde, straalt echt iets uit.
- Verricht kleine daden van dienstbaarheid uit liefde – Dat kan iets heel simpels zijn, zoals zijn brood klaarmaken, een lekker kopje koffie maken, of hem aanmoedigen. Dienstbaarheid is een tastbare uitdrukking van onderdanigheid die het hart van je man kan openen en de liefde aanwakkeren.
En als het toch weer moeilijk is? Als je eigen trots en wil weer sterker is? Bedenk dat je onderdanigheid niet afhankelijk is van het gedrag van je man, maar van je gehoorzaamheid aan God. Het is Pinksteren geweest. En het vuur van de Heilige Geest, kan het vuur van onze tong bedwingen. En dan mag je zingen:
Neem mijn stem, opdat mijn lied (en mijn woorden)
U, mijn Koning, hulde biedt.
Maak, o Heer’, mijn lippen rein,
dat zij Uw getuigen zijn.
Neem mijn wil en maak hem vrij,
dat hij U geheiligd zij.
Maak mijn hart tot Uwe troon,
dat Uw Heil’ge Geest er woon’.