Gij bad op enen berg alleen,
en… Jesu, ik en vind er geen
waar ‘k hoog genoeg kan klimmen
om U alleen te vinden:
de wereld wilt mij achterna,
alwaar ik ga
of sta
of ooit mijn ogen sla;
en arm als ik en is er geen,
geen een,
die nood hebbe en niet klagen kan;
die honger, en niet vragen kan;
die pijne, en niet gewagen kan
hoe zeer het doet!
o Leert mij, armen dwaas, hoe dat ik bidden moet!

Guido Gezelle (1830-1899)

Stilte

Bidden… Is dat makkelijk? “Ja”, zeg je misschien. “Er is een geopende toegang tot Gods troon en we mogen komen zoals we zijn”. ”
“Nee”, zegt de ander. “Ik kan vaak helemaal niet bidden. Er is in mij geen verlangen naar God en ik ben voortdurend afgeleid.”

Herken jij die worsteling van de dichter Guido Gezelle? “Ik vond geen plek die hoog genoeg was om de wereld achter mij te laten”. Dat zoeken naar stilte om de Heere te ontmoeten, wat kan dat teleurstellend uitpakken. Je staat extra vroeg op om je Bijbel te lezen en te bidden en prompt besluit je peuter óók vroeg wakker te worden. Je gaat tussen de middag op de bank zitten voor een moment stille tijd en net deze keer lukt het je baby niet om in slaap te vallen. Als moeder kan het je zo aanvliegen. Wanneer is er rust en stilte om de Heere te zoeken? En als het dan stil is om je heen, waarom is het dan zo onrustig in je hart?  Hoe moet je bidden als je gedachten voortdurend afdwalen? Als de wereld je steeds maar achterna wil, waar je ook gaat of staat? De dagen kunnen zomaar voorbijgaan terwijl je nauwelijks bidt.

Vrouwen in de Bijbel

Als ik erover nadenk zijn het in de Bijbel steeds de mannen die door de Heere geroepen worden om zich af te zonderen, in de wildernis. Denk maar aan Abraham, aan Mozes, aan Elia, aan Johannes de Doper, aan Johannes op Patmos. Als we in de Bijbel lezen over vrouwen die een ontmoeting hebben met de Heere, dan zijn ze doorgaans thuis, of in het veld, bezig met hun dagelijks werk. Denk maar aan de moeder van Simson, aan Maria, aan de Samaritaanse vrouw bij de waterput. Natuurlijk is het goed en nodig om rust te zoeken, voor ons lichaam en voor onze ziel. Maar de Heere wil ons opzoeken op de plek waar we zijn. Lukte het om 6 uur in de morgen niet, dan bid jij misschien wel terwijl je op de fiets zit, de was vouwt, het eten klaarmaakt.

“Komt tot Mij, allen die vermoeid en belast zijt en Ik zal u rust geven”, zegt de Heere Jezus. Daaruit spreekt Zijn liefde voor zondige mensenkinderen. Daarin klinken geen voorwaarden. Hij vraagt iets van ons, maar biedt vooral iets aan. Zijn liefde, Zijn genade, Zijn rust. Zijn rust, voor onrustige, afgeleide zielen. Hij Zelf wil rust geven aan wie tot Hem komt. Hij roept om te komen met lege handen, met een onrustig hart. We hoeven niet eerst rust te vinden voor we tot Hem komen. Hij heeft het en wil het weggeven op de markt van vrije genade, zonder prijs.

Onverhoorde gebeden

Helpt bidden wel? Misschien bekruipt jou die vraag ook wel eens. Misschien heb je intens gebeden voor een bepaalde situatie in je omgeving of in je eigen leven. Verwijdering in je huwelijk, zorgen om je kind, ziekte, psychisch lijden, conflicten, oorlog. Je bad en bad en met dat de tijd vorderde en de situatie alleen maar uitzichtlozer werd voelde je meer en meer de twijfel knagen. Waarom bid ik eigenlijk? Helpt bidden wel? Luistert God wel? Trekt Hij Zich wel iets van mijn gebeden aan?

Ik moest daaraan denken toen ik de volgende verzen las in Jeremia 31:

Voorts geschiedde des HEEREN woord ten tweeden male tot Jeremia, als hij nog in het voorhof der bewaring was opgesloten, zeggende: Zo zegt de HEERE, Die het doet, de HEERE, Die dat formeert, opdat Hij het bevestige, HEERE is Zijn Naam; Roep tot Mij, en Ik zal u antwoorden, en Ik zal u bekend maken grote en vaste dingen, die gij niet weet (Jeremia 31:1-3).

Jeremia zat in een uitzichtloze situatie. Eerst was hij jarenlang genegeerd en voor gek verklaard met zijn oordeelsprediking, nu zat hij gevangen en hij wist dat het oordeel komen zou. Wat zal Jeremia gebeden hebben. Wat zal hij geworsteld hebben met alles wat hem overkwam en met de vijandigheid van zijn volk. En God leek het niet te horen. Hij leek geen antwoord te geven. De situatie werd niet beter, mensen bekeerden zich niet, het werd alleen maar erger. Maar dan zit hij daar gevangen en spreekt de Heere tot hem: “Roep tot Mij en Ik zal u antwoorden”. Zal Jeremia het niet teruggezegd hebben: “Maar Heere, ik heb al zoveel geroepen!” Ik voel dat soms van binnen. Ik heb al zoveel gebeden. En dan blijft U zeggen dat ik bidden moet? Waarom verhoort U mij dan niet?

Iets beters

Mag je die vragen stellen? Is het niet aanmatigend om dat te doen? Mogen we onze waaromvragen hardop uitspreken? In de psalmen lees ik van wel. David zegt het in Psalm 43 tegen de Heere: “Waarom verstoot Gij mij dan? Waarom ga ik steeds in het zwart, vanwege des vijands onderdrukking?” En zelfs de Heere Jezus roept het uit aan het kruis: “Mijn God, Mijn God, waarom hebt Gij mij verlaten!” (Matth. 27:46).

Die waaromvraag hoort God. Onze gebeden worden altijd door Hem gehoord. Als Hij niet antwoordt zoals wij dat wensen, dan heeft Hij daar een wijze bedoeling mee. Dan heeft Hij iets beters voor ons. Elizabeth Elliot, wiens eerste man vermoord werd in Ecuador, die haar tweede man verloor aan kanker en nog veel meer lijden meemaakte schrijft het:

“Als ik terugkijk op de afgelopen 45 jaar, zie ik dat God bezig was mijn gebeden te beantwoorden. Hij leerde mij wat het hoogverheven kruis betekent. Wat is dit symbool van het christelijke geloof? Het symbool van lijden. Niets in de wereld heeft er een antwoord op. Het lijden in de wereld leidt ertoe dat we meer begrip krijgen voor het kruis van Christus. Wat Hij wilde doen, wat Hij voor mensen overhad om ons zalig te maken”.

Zij zegt tegelijk ook dat wij de zin van het lijden en de bedoeling van onverhoorde gebeden niet hoeven te begrijpen. Christenen zijn geneigd om alles “in te pakken en te presenteren met een strik er omheen”. Het heeft zo moeten zijn. Het was alles ten goede. Zo klopt het weer. Maar er is niet altijd een antwoord. We mogen juist de gebrokenheid laten bestaan, omdat dát ons naar de Heere Jezus brengt.

Biddag in de lijdenstijd

Zo hebben biddag en de lijdenstijd alles met elkaar te maken. Als wij niet bidden kunnen, weten we dat de Heere Jezus van Zijn Vader verlaten werd zodat wij nimmermeer van Hem verlaten hoeven te zijn. Als wij geen woorden hebben weten we dat Hij een biddende Hogepriester is die medelijden heeft met onze zwakheden omdat Hij het alles Zelf heeft meegemaakt en gedragen heeft, zonder zonde. Zo gaan al onze gebeden op naar het hoogverheven kruis. “Verhef Uw kruis, Heere, in mijn leven. Ook als het door lijden heen gaat”.

Maar biddag heeft ook alles met het Paasfeest te maken. Want het Lam is niet alleen geslacht om zondaren zalig te maken, maar ook opgestaan uit de dood. Hij leeft en zit aan Gods rechterhand. Zoals Hij op aarde bad op een berg alleen, zo bidt Hij nu nog steeds voor Zijn kinderen. Ook als zij geen woorden hebben, bidt Hij voor hen. Hij heeft alles voor hen volbracht en zal alles volbrengen, tot ze bij Hem thuis zijn.

Daarom is biddag niet een dag die op een bergtop in de eenzaamheid doorgebracht hoeft te worden. We mogen onze taken doen en ons verheugen en met onze kinderen en anderen spreken over Hem die stief aan Golgotha’s kruis. We mogen het uitspreken naar Hem die op de troon zit: “o Leert mij, armen dwaas, hoe dat ik bidden moet!” Gaat jouw verlangen uit naar Hem? Ken je Hem als je Verlosser en Voorbidder?

Tegen Jeremia sprak de Heere: Roep tot Mij, en Ik zal u antwoorden, en Ik zal u bekend maken grote en vaste dingen, die gij niet weet (Jeremia 31:3). Dat zegt Hij vandaag tegen ons. Roep tot Mij. Ik zál u antwoorden. Ík zal je bekend maken grote dingen die je nu nog niet weet. Hij doet wat Hij zegt. Hoor daarom Zijn Woord en roep vandaag tot Hem.